Miłości, tej szczerej, autentycznej, wymarzonej!

Rozmowa z Ambasador RP na Cyprze, brodniczanką, Ireną Lichnerowicz-Augustyn,

-  Niedługo minie półtora roku od objęcia funkcji Ambasadora RP na Cyprze. Jaki to był czas dla Pani i dla rodziny? 

- Z pewnością był to wyjątkowy rok, nie tylko pod kątem pracy politycznej i promocyjnej Ambasady RP w Nikozji, ale również całkowitej zmiany naszego życia rodzinnego, które wygląda zupełnie inaczej na placówce niż podczas pracy w centrali MSZ w Warszawie. Jest się daleko od bliskich, nowi współpracownicy, nowe zadania, no i przede wszystkim aklimatyzacja naszej wtedy 5,5 letniej córki do nowych realiów w cypryjskiej szkole o brytyjskim systemie edukacyjnym. Nauka angielskiego, wszechobecny język grecki, nowe twarze, wyzwania i tęsknota za ukochanymi dziadkami… 

- Zawodowo, co przyniosła ta zmiana?

- Jeśli chodzi o zadania Ambasady RP w Nikozji, od września 2018 roku udało mi się wraz z moim wspaniałym zespołem zrealizować kilka ważnych dla relacji polsko-cypryjskich wizyt oraz doprowadzić do licznych promocyjnych projektów przyjętych bardzo życzliwie nie tylko przez Cypryjczyków, ale również przez grono Polaków mieszkających na Cyprze. 

Jesienią 2018 roku, zaraz po złożeniu listów uwierzytelniających Prezydentowi Republiki Cypryjskiej, odbyła się wizyta wiceministra spraw zagranicznych Szymona Szynkowskiego vel Sęka w Nikozji, podczas której spotkał się m.in. z ministrem spraw zagranicznych Nikosem Christodoulidesem, przewodniczącym Izby Reprezentantów Demetrisem Syllourisem oraz szefową Misji Sił Pokojowych na Cyprze (UNFICYP) Elisabeth Spehar. Wizyta była okazją do omówienia aktualnego stanu i perspektyw polsko-cypryjskiej współpracy politycznej, kulturalno-naukowej, gospodarczej i samorządowej.  

Wiceszef polskiego MSZ podkreślił również rolę współpracy naukowo-kulturalnej między oboma krajami, wskazując na wysokie osiągnięcia polskich archeologów w tym obszarze. W 2015 r. przypadła 50. rocznica ich obecności na Cyprze, a jedną z najstarszych na wyspie jest misja archeologiczna Uniwersytetu Warszawskiego – wykopaliska rozpoczęto w 1965 r. pod nadzorem prof. Kazimierza Michałowskiego. Wiceminister Szynkowski vel Sęk otworzył również wystawę fotografii dokumentujących prace archeologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. Ewdoksji Papuci-Władyki oraz zwiedził teren wykopalisk w Pafos. Podczas wizyty na Cyprze wziął także udział w koncercie polskiego pianisty Wojciecha Waleczka, zorganizowanym z okazji Stulecia Odzyskania Niepodległości przez Polskę, którego byłam gospodarzem.

- Kolejnym gościem wysokiej rangi na Cyprze był…

- … minister Adam Kwiatkowski, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, który na początku grudnia 2018 roku spotkał się m.in. z ministrem spraw zagranicznych Republiki Cypryjskiej Nikosem Christodoulidesem oraz prezydenckim Komisarzem ds. Pomocy Humanitarnej i Cypryjczyków za Granicą, Photisem Photiou, a głównymi tematami rozmów były kwestie dotyczące diaspory i migracji a także intensyfikacja stosunków dwustronnych i współpracy polsko-cypryjskiej.

7 grudnia, w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, minister Adam Kwiatkowski złożył wieniec przed tablicą upamiętniającą pobyt Polaków na Cyprze w czasie II Wojny Światowej przy kościele św. Elżbiety w Kyrenii – towarzyszyłam panu ministrowi wraz z ojcami franciszkanami Jerzym Krajem i Zacheuszem Dulniokiem.  W kolejne dni minister Kwiatkowski spotkał się z uczniami, rodzicami oraz nauczycielami dwóch szkół języka polskiego, uczestniczył we mszy św. w kościele św. Katarzyny w Limassol,  odwiedził w Pałacu Arcybiskupim na Cyprze Jego Świątobliwość Arcybiskupa Cypru Chryzostoma II.

Podczas spotkania opłatkowego z Polonią i Polakami zamieszkałymi na wyspie w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Nikozji minister wręczył, w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Andrzeja Dudy, odznaczenia państwowe ojcu Zacheuszowi Dulniokowi oraz ojcu Jerzemu Krajowi za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowiska polonijnego na Cyprze. To były momenty bardzo ważne dla społeczności polskiej na Cyprze, a dla mnie osobiście również niezwykle wzruszające i motywujące do dalszej pracy dla Polaków. 

- Można więc powiedzieć: Ambasada tętniąca życiem. Ale takie chyba jest życie na placówkach dyplomatycznych.

- Wiosna 2019 roku była równie aktywnym okresem, kiedy to w marcu gościłam w Nikozji Prezesa PKOL Andrzeja Kraśnickiego na zaproszenie Prezesa Cypryjskiego Komitetu Olimpijskiego Dinosa Michaelidesa i podczas tej wizyty podpisane zostało dwustronne porozumienie o współpracy w dziedzinie sportu i ruchu olimpijskiego, które służy wymianie doświadczeń oraz kadr w obszarze sportu, edukacji fizycznej i nauki, wymianie zawodników oraz kadry trenerskiej i specjalistów w dziedzinie sportu.  W czerwcu natomiast odbyły się bardzo ciekawe polsko-cypryjskie konsultacje dot. możliwości współpracy bilateralnej w dziedzinie start-upów, innowacji oraz B+R.

- Ale to nie koniec ważnych spotkań przedstawicieli polskiej administracji na Cyprze 

- Jeszcze pod koniec czerwca 2019 roku wizytę w Republice Cypryjskiej złożyła delegacja MSWiA i Urzędu ds. Cudzoziemców, a celem wizyty było zapoznanie się z sytuacją migracyjną na Cyprze, wymiana doświadczeń na temat działań w dziedzinie migracji i azylu oraz omówienie możliwości zacieśniania współpracy dwustronnej. Jeszcze w lipcu, na zaproszenie przewodniczącego Komisji ds. Zagranicznych i Unii Europejskiej w cypryjskiej Izbie Reprezentantów Yiorgosa Lillikasa, wizytę w Nikozji złożyła delegacja Polsko-Cypryjskiej Grupy Parlamentarnej na czele z przewodniczącym Ryszardem Bartosikiem.

Program przygotowany przez gospodarzy był bardzo bogaty i – obok konsultacji z kolegami z funkcjonującej w Izbie Reprezentantów Cypryjsko-Polskiej Grupy Przyjaźni – obejmował spotkania m.in. z przewodniczącym cypryjskiego parlamentu Demetrisem Syllourisem, ministrem spraw zagranicznych Nikosem Christodoulidesem, ministrem rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i środowiska Costasem Kadisem  oraz burmistrzem Nikozji Constantinosem Yiorkadjisem. 

Należy podkreślić, iż dyplomacja parlamentarna zajmuje ważne miejsce w polityce zagranicznej państw członkowskich Unii Europejskiej, a relacje polsko-cypryjskie w 2019 r. były w tym obszarze bardzo intensywne. We wrześniu natomiast, z mojej inicjatywy i na moje zaproszenie, gościła w Nikozji delegacja z Biura Bezpieczeństwa Narodowego, na czele z Sekretarzem Stanu panem Pawłem Solochem, Szefem BBN, który został przyjęty przez Prezydenta Republiki Cypryjskiej pana Nicosa Anastasiadesa. Wizyta stanowiła okazję do omówienia aktualnego stanu bezpieczeństwa w regionie i na świecie, relacji NATO-UE, a także znaczenia misji pokojowych ONZ. 

Dzięki uprzejmości przedstawicieli cypryjskiej misji pokojowej, członkowie polskiej delegacji mieli również okazję zapoznać się z cypryjską strefą buforową. Podczas tej wizyty Minister Paweł Soloch wraz z delegacją wziął także udział w Obchodach Święta Wojska Polskiego połączonych z prezentacją wystawy „Walka i cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej”.

- Podczas naszej rozmowy przed wyjazdem do Nikozji, miała Pani głowę pełną pomysłów i planów na swoją nową  posadę. Co się udało zrealizować, a czego nie?

- Wiem, że to nie zabrzmi skromnie, ale udało mi się zrealizować większość z moich pomysłów, zrobiliśmy naprawdę kilka wartościowych projektów promocyjnych, w tym maj był zdecydowanie najbardziej intensywnym miesiącem, ponieważ zaczęliśmy od udziału Ambasady w targach turystycznych TAXIDI, największej imprezie turystycznej na Cyprze. Przedsięwzięcie to stanowiło świetną okazję do promocji Polski jako celu turystycznego wśród Cypryjczyków. Na moje zaproszenie w targach wzięli udział przedstawiciele kilku polskich miast: Rzeszowa, Łodzi, Łowicza i Torunia, i nasze stanowisko cieszyło się ogromnym zainteresowaniem. Cypryjczycy, oprócz uzyskania informacji o Polsce oraz najdogodniejszych połączeniach lotniczych PLL LOT, mogli skosztować tradycyjnych specjałów, pomalować pierniki oraz otrzymać mały upominek. Zaraz po targach, w Centrum Kulturalnym Kasteliotissa w Nikozji, wraz z Honorowym Konsulem Generalnym RP panem Leandrosem Papaphilippou, z okazji Święta Narodowego 3 Maja zorganizowałam recital fortepianowy w wykonaniu polskiego pianisty Artura Sychowskiego.  Na koncert przybyli przedstawiciele cypryjskich władz, kręgów gospodarczych, naukowych i kulturalnych, Polonii oraz korpus dyplomatyczny.

Rząd Republiki Cypryjskiej reprezentowała Minister Transportu, Komunikacji i Robót Publicznych pani Vassiliki Anastassiadou, która w swoim wystąpieniu podkreśliła znakomite relacje łączące Cypr i Polskę, a przybyli goście wysłuchali utworów polskich kompozytorów: Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki oraz Wojciecha Kilara, część z nich w bardzo nietypowej formie – improwizacji autorstwa  Artura Sychowskiego. 

W tym roku, przy okazji Święta Narodowego 3 Maja, obchodzona była także 15. rocznica przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, co ilustrowała wystawa „POLAND -15 YEARS IN THE EUROPEAN UNION”, ukazująca korzyści wynikające z członkostwa oraz nasz wkład w projekt europejski. „Ponieważ zarówno Polska, jak i Cypr przystąpiły do UE w 2004 r., rocznica ma szczególne znaczenie dla stosunków dwustronnych między naszymi krajami” – podkreśliłam to w swoim wystąpieniu.

- A co poza polityką?

Wkrótce po Święcie Narodowym 3 Maja, również z mojej inicjatywy, we współpracy z Fundacją Mariusza Kazany oraz Stowarzyszeniem Kulturalnym Polaków na Cyprze „Malwa”, w siedzibie Centrum Sztuk Wizualnych i Badań (Centre of Visual Arts and Research – CVAR) w Nikozji, otworzyłam wystawę grafik autorstwa prof. Agnieszki Cieślińskiej-Kaweckiej z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Na oficjalne otwarcie wystawy przybyli przedstawiciele cypryjskich kręgów kulturalnych, Polonia oraz korpus dyplomatyczny a inspiracją do stworzenia zaprezentowanych grafik, fotogramów i banerów były dobrze znane Cypryjczykom mityczne opowieści.  W swoim przemówieniu podczas otwarcia wystawy podkreśliłam osobisty wymiar organizacji tego wydarzenia wspólnie z Fundacją Mariusza Kazany, które stanowi kontynuację dzieła tragicznie zmarłego pod Smoleńskiem dyplomaty.

W czerwcu 2019, na tarasie Ambasady RP w Nikozji, gościłam znanego polskiego kucharza Karola Okrasę, który zabrał zgromadzonych gości w kulinarną podróż po smakach Polski serwując chłodnik z botwinki oraz wędzonego na sianie łososia. Dodatkową atrakcją były wyśmienite koktajle serwowane osobiście przez szefa Stowarzyszenia Polska Wódka, Andrzeja Szumowskiego. Na warsztaty kulinarne przybyli przedstawiciele cypryjskich władz, kręgów gospodarczych, naukowych i kulturalnych, Polonii oraz korpus dyplomatyczny. Rząd Republiki Cypryjskiej reprezentował wiceminister turystyki, pan Savvas Perdios, który zgodził się ze mną co do niezwykłej roli dziedzictwa kulinarnego w ofercie turystycznej Polski.  Wieczór ten uprzyjemniała muzyka na żywo w wykonaniu polskiego jazzmana, Zbigniewa Irzeńskiego, a nasi goście mogli również obejrzeć wystawę „Znani - Nieznani” przedstawiającą dokonania wybitnych Polaków, którzy swoimi osiągnięciami zasłużyli na trwałe miejsce w pamięci wielu narodów świata.

- Jakim jeszcze wydarzeniem należy się  pochwalić brodniczanom? 

- Na pewno była nim  uroczystość z okazji Dnia Wojska Polskiego połączona z prezentacją wystawy „Walka i cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej.” upamiętniającej 80-tą rocznicę wybuchu II Wojny Światowej a będącej efektem wspólnego projektu Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Ekspozycja, której celem było przybliżenie postaw polskich obywateli wobec przytłaczającej siły dwóch totalitaryzmów (niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu) prezentowana była równocześnie przez ponad 80 placówek dyplomatycznych, w 62 krajach, na 6 kontynentach.

Wraz z Attachè Obrony w naszych przemówieniach nawiązaliśmy do genezy Święta Wojska Polskiego ustanowionego na pamiątkę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej oraz wprowadziliśmy zebranych do tematu wystawy podkreślając, że Polska była krajem zaatakowanym przez dwa totalitaryzmy – niemiecki i sowiecki, a straty jakie poniosła na skutek wojny były ogromne.

Bardzo ważnym dniem jest dla Polaków Święto Niepodległości i, zarówno w listopadzie 2018 (śpiewanie hymnu na tarasie Ambasady oraz podświetlenie Ratusza w Nikozji na biało-czerwono), jak i tego roku razem z Polakami świętowaliśmy kolejną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości – tym razem w Limassol.  Obchody uświetnił pokaz artystyczny uczennicy z oddziału Polskiej Szkoły w Pafos oraz wspaniały występ akordeonisty Rafała Gontarskiego, który oprócz przygotowanego recitalu akompaniował do śpiewanych przez nas pieśni legionowych. Nasi goście mieli także okazję obejrzeć poruszającą animację przedstawiającą drogę naszej Ojczyzny do niepodległości "Odrodzenie"  oraz wystawę „Józef Piłsudski – mąż stanu Polski i Europy”. 

- Może wśród planowanych przedsięwzięć znalazłoby się miejsce dla Brodnicy? Czy myślała Pani o realizacji jakiegoś projektu w swoim rodzinnym mieście?

- Bardzo często myślę o Brodnicy, ale jako ambasador RP na Cyprze nie mam zbyt wielu możliwości bezpośredniego zaangażowania się w projekty w moim rodzinnym mieście. Muszę jednak Państwu powiedzieć, że w ubiegłym roku skontaktowała się ze mną, znana mi jeszcze z mojej pracy jako dyrektora Protokołu Dyplomatycznego, dyrekcja Polsko Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej (PSFCU) z USA . Pracownicy Unii, już od ponad 10 lat, z własnej inicjatywy, co roku kupują dary na święta dla dzieci z różnych domów dziecka. Co roku są to inne domy dziecka i kiedy mnie poproszono o wskazanie jakiegoś ośrodka, nie zastanawiałam się ani chwili – zaproponowałam Dom Dziecka w Brodnicy i paczki z New Jersey poleciały prosto na Słoneczną 26. Dzieciaki wyglądały genialnie w nowych ubraniach jak szytych na miarę – wesołe i uśmiechnięte.  Dla mnie również były to niezwykłe święta, kiedy można się dzielić z innymi i widzieć radość w oczach tych dla których los jest mniej łaskawy.

- Czy tegoroczne święta będą tradycyjne, polskie? Jakie one będą?   

- W nadchodzące święta będziemy przebywać w Nikozji, a więc aura na zewnątrz będzie bardziej śródziemnomorska, ale domowo na pewno będzie czuć zapach pierniczków, których pierwsza porcja jest już gotowa. Uwielbiamy z Natalią piec pierniki i je dekorować. Pod koniec grudnia planujemy kilka dni urlopu w Polsce, gdzie nasza córka ma nadzieję zobaczyć choć trochę śniegu i spróbować jazdy na łyżwach. Zapach choinki gwarantowany, ale czy uda nam się zobaczyć Warszawę w śniegu, to trudno przewidzieć. 

- Czego życzyć Pani na zbliżający się Nowy Rok?

- Myślę, że tego co zawsze i tego co nam bardzo w życiu potrzebne – dobrego zdrowia, spokoju i pogody ducha. No i nie będę chyba oryginalna życząc świątecznie sobie i nam wszystkim – miłości, tej szczerej, autentycznej, wymarzonej. Aby miłość dawała nam siłę i energię na każdy dzień. Korzystając z okazji, pozdrawiam serdecznie z cypryjskiej stolicy i takiej miłości życzę wszystkim Czytelnikom.

- Życzę, więc miłości,  pięknej i szczerej. W imieniu Czytelników dziękuję za życzenia i za rozmowę.

Rozmawiała: Wiesława Kusztal
Fot. nadesłane